«Φόβοι μην τυχόν και ενεργοποιηθεί το ηφαίστειο της Κάτλα υπάρχουν τις τελευταίες ημέρες στην Ισλανδία, αφού τα αποτελέσματα θα είναι πέντε φορές πιο καταστροφικά από αυτά που προκλήθηκαν τον τελευταίο μήνα», λέει στην «Espresso». «Μεγάλη ανησυχία βίωσαν κυρίως οι κάτοικοι των χωριών που βρίσκονται προς τη νότια πλευρά της χώρας, όπου υπάρχουν οι παγετώνες, αλλά και τα περισσότερα ηφαίστεια της Ισλανδίας. Με την πρώτη έκρηξη, πριν από έναν μήνα, εκκενώθηκαν χωριά για προληπτικούς λόγους γιατί όλοι φοβηθήκαμε τις πλημμύρες, αφού με το λιώσιμο των πάγων από τη λάβα θα υπήρχε σίγουρα πρόβλημα. Αυτό ήταν ένα φαινόμενο που έζησαν οι κάτοικοι με την έκρηξη του δεύτερου ηφαιστείου, λίγες εβδομάδες αργότερα, που πλημμύρισαν σχεδόν τα πάντα. Ακόμα αντιμετωπίζουν προβλήματα οι άνθρωποι αυτοί, αφού είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται από τη μια στιγμή στην άλλη και είναι λογικό, καθώς τα συγκεκριμένα ηφαίστεια έχουν μολύνει με φθοριούχες ενώσεις το έδαφος στις γύρω περιοχές».
Ο Κώστας Βελεγρίνος ζει μαζί με την οικογένειά του στο Ρέικιαβικ, την πρωτεύουσα της Ισλανδίας, έχει δικό του γραφείο που πραγματοποιεί γεωλογικές μελέτες, με πολλές από αυτές να γίνονται αντικείμενο συζήτησης στο πανεπιστήμιο της χώρας, αλλά και μεταξύ των ειδικών.
«Στο Ρέικιαβικ υπήρξαν προβλήματα, αλλά τα δύσκολα τα έζησαν όσοι μένουν κοντά στα ηφαίστεια, όπου η ηφαιστειακή τέφρα κατέστρεψε τα πάντα στις γεωργικές καλλιέργειες, ενώ έκανε πολύ κακό και στην κτηνοτροφία, με αποτέλεσμα οι κτηνοτρόφοι να αναγκαστούν να θανατώσουν όσα από τα κοπάδια τους βρίσκονταν σε εξωτερικούς χώρους. Μπορεί οι Ισλανδοί να έχουν συνηθίσει τις εκρήξεις των ηφαιστείων, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μένουν αμέτοχοι όταν η χώρα τους αντιμετωπίζει τέτοιου είδους σοβαρά προβλήματα. Ολοι γνωρίζουν ότι θα πρέπει ύστερα από όλο αυτό το κακό που έγινε να περάσουν πάρα πολλά χρόνια μέχρι η γη να επανέλθει στα κανονικά της επίπεδα. Η τέφρα σε συνδυασμό με το νερό από τη στιγμή που έπεσε στο έδαφος έγινε σκληρή σαν τσιμέντο, που σημαίνει ότι τίποτα δεν είναι ίδιο όπως πριν. Η κυβέρνηση, βέβαια, θα δώσει κάποιες αποζημιώσεις και θα βοηθήσει με τις επιδοτήσεις τους πληγέντες, αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό».
Η έκρηξη του πρώτου ηφαιστείου έγινε στις 20 Μαρτίου και αμέσως στην Ισλανδία απαγορεύτηκαν όσες εναέριες διαδρομές πραγματοποιούνταν πάνω από τη συγκεκριμένη περιοχή. Την ίδια ώρα, είχαν ενεργοποιηθεί και όλοι οι μηχανισμοί της χώρας, με αποτέλεσμα να διακοπεί η κίνηση στο εθνικό δίκτυο που οδηγεί στο ηφαίστειο. «Κανείς δεν μπορούσε να μετακινηθεί προς εκείνες τις περιοχές. Είχε σχεδόν παραλύσει το νότιο κομμάτι της χώρας, καθώς όπως γνωρίζουν όλοι πολύ καλά, μέχρι η λάβα να σταματήσει την εφιαλτική της πορεία κανείς δεν μπορεί να κάνει το παραμικρό. Αυτό το γνωρίζουν όλοι εδώ και γι’ αυτό ενημερωνόντουσαν από τις τηλεοράσεις και από τα έκτακτα δελτία ειδήσεων. Από τις μετρήσεις του Γεωφυσικού Ινστιτούτου της Ισλανδίας είχα καταλάβει ότι κάτι θα συνέβαινε, γι’ αυτό και το περίμενα μέρα με την ημέρα. Ημουν σχεδόν σίγουρος ότι η έκρηξη του πρώτου ηφαιστείου θα ήταν μεγαλύτερη από αυτές που έχουμε συχνά. Παρ’ όλα αυτά όμως, θεωρώ ότι θα μπορούσαμε να είχαμε δει και τα χειρότερα».
Ανάμεσα στις εκρήξεις που πραγματοποιήθηκαν στην Ισλανδία μεσολάβησε χρονικό διάστημα είκοσι ημερών και αυτό προβληματίζει ιδιαίτερα τους ειδικούς, που φοβούνται την ύπαρξη από εδώ και στο εξής αλυσιδωτών εκρήξεων. Κάτι που, όπως τονίζει και ο Κώστας Βελεγρίνος, είναι πολύ πιθανό ως σενάριο.
«Η έκρηξη του δεύτερου ηφαιστείου οφείλεται στην ενεργοποίηση του πρώτου και πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή από εδώ και στο εξής ώστε να μην έχουμε μια σειρά από εκρήξεις, αφού τα περισσότερα ηφαίστεια εδώ είναι ενεργά. Ετσι και ενεργοποιηθεί το ηφαίστειο της Κάτλα, που όλοι το φοβούνται αυτό, τότε η καταστροφή μπορεί να είναι πέντε φορές μεγαλύτερη. Το καλό όμως είναι ότι αυτή τη στιγμή στα δυο ηφαίστεια έχουμε μια σημαντική καθίζηση του εδάφους, που σημαίνει ότι εσωτερικά οι κρατήρες δεν έχουν συσσώρευση μάγματος, αρά οδεύουμε προς την εξασθένιση του φαινομένου».
Ηταν λογικός ο πανικός που δημιουργήθηκε με τις ακυρώσεις των πτήσεων στα περισσότερα αεροδρόμια των ευρωπαϊκών χωρών;
«Βρήκα λίγο υπερβολικό όλο αυτό που συνέβη με τα αεροδρόμια και τις ακυρώσεις χιλιάδων πτήσεων. Αυτό ουσιαστικά έγινε γιατί οι δορυφορικές εικόνες δεν μπόρεσαν να ξεχωρίσουν το σύννεφο της τέφρας από αυτό των ατμών και γι’ αυτό δημιουργήθηκε μια σύγχυση. Ισως να έγινε και για προληπτικούς λόγους, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι κανένας Ευρωπαίος δεν κινδυνεύει από την εισπνοή της τέφρας και να σταματήσουν όλα αυτά τα σενάρια που έχουν τρομάξει τον κόσμο».
«Τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το χειρότερο»
Εκτός όμως των δυσκολιών που προκλήθηκαν από τις εκρήξεις των ηφαιστείων, η Ισλανδία αντιμετωπίζει εδώ και δύο χρόνια σημαντικά προβλήματα και από την οικονομική κρίση που έχει πλήξει τη χώρα. Ο Ελληνας γεωλόγος μάλιστα, όπως μας αποκαλύπτει, είναι σε θέση να εγκαταλείψει τη χώρα, αφού βλέπει ότι δεν θυμίζει σε τίποτα την Ισλανδία που επισκέφτηκε πριν από δεκατέσσερα χρόνια. «Είχα έρθει εδώ με υποτροφία για ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη γεωθερμία, χρησιμοποιώντας βιοφυσικές μεθόδους. Από τότε αποφάσισα να παραμείνω γιατί είχα αρκετές προτάσεις για συνεργασίες που με ενδιέφεραν πολύ. Τα πάντα σήμερα έχουν αλλάξει, δυστυχώς, προς το χειρότερο. Η ζωή εδώ λόγω της οικονομικής κρίσης δεν είναι καθόλου καλή, έχει δυσκολέψει πάρα πολύ τα τελευταία δύο χρόνια. Αντιμετωπίζουμε όλοι σοβαρά προβλήματα, αφού βλέπουμε ότι θα πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια ακόμα για να ορθοποδήσει η χώρα και να αποκτήσει ευρωστία. Αρκετός κόσμος φεύγει από εδώ με προορισμό άλλες σκανδιναβικές χώρες».
Υπάρχουν στιγμές στην «παγωμένη» χώρα που ο Κώστας Βελεγρίνος νοσταλγεί την Ελλάδα; «Οι γονείς μου», λέει, «ζουν στην Αθήνα και προσπαθώ να έρχομαι. Δεν θέλω να κόψω τις σχέσεις μου με τη χώρα που γεννήθηκα, άλλωστε δεν είναι και τόσα πολλά τα χρόνια που απουσιάζω. Τα παιδιά μου θέλω να έρχονται και να βλέπουν τις ομορφιές της Ελλάδας μας».
ΘΑΝΟΣ ΜΑΚΡΟΓΑΜΒΡΑΚΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου